Tên miền là gì, tên miền hoạt động như thế nào và cách mua tên miền ra sao?

Những người mới tìm hiểu về web thường nhầm lẫn tên miền với website hoặc hosting. Tìm hiểu tất cả những thuật ngữ này trong một bài viết là quá nhiều đối với những người mới. Chính vì thế, trong bài viết này, mình sẽ giúp bạn tìm hiểu tên miền là gì và cách thức hoạt động của tên miền. Mục tiêu là giúp bạn hiểu và chọn đúng tên miền cho trang web của bạn.

1. Tên miền (Domain) là gì?

Bạn có thể tìm thấy rất nhiều khái niêm về tên miền trên mạng, tuy nhiên để dễ hiểu thì mình sẽ tóm gọn như sau:

“Tên miền hay còn gọi là domain, là địa chỉ trang web mà mọi người nhập vào thanh URL của trình duyệt để truy cập vào một website. Tên miền có tác dụng để thay thế 1 địa chỉ IP dài và khó nhớ như: 123.45.678.9 trên internet  thành một “Domain Name” hay “Tên Miền” có dạng là abc.com.”

Ví dụ: Địa chỉ IP 123.45.678.9 có tên miền là tindiachan.com.

Hiểu một cách chi tiết thì: Internet là một mạng lưới khổng lồ các máy tính được kết nối với nhau thông qua mạng cáp toàn cầu. Mỗi máy tính trên mạng này có thể “giao tiếp” với các máy tính khác. Để xác định chúng là máy nào, mỗi máy tính được gán một địa chỉ IP. Đó là một chuỗi các số có tác dụng xác định một máy tính cụ thể. 

Một chuỗi các số như thế là quá khó để chúng ta có thể nhớ. Và tên miền đã được phát minh để giải quyết vấn đề này. Khi bạn muốn truy cập một website bất kỳ, bạn không cần phải nhập vào thanh URL một chuỗi số dài theo kiểu “123.45.678.9”; thay vào đó, bạn có thể truy cập nó bằng cách nhập một tên miền dễ nhớ hơn vào thanh địa chỉ của trình duyệt chẳng hạn “tindiachan.com”, “vi.wikipedia.org”,…

Nói một cách đơn giản, nếu trang web của bạn là một ngôi nhà thì tên miền của bạn sẽ là địa chỉ của ngôi nhà đó. Nhưng thay vì sử dụng một chuỗi số khó nhớ thì địa chỉ được đặt tên để dễ nhớ hơn.

2. Tên miền (domain) hoạt động như thế nào?             

Tên miền hoạt động như thế nào?

Để hiểu cách thức hoạt động của tên miền, chúng ta sẽ cùng nhau xem xét những gì xảy ra khi bạn nhập một tên miền vào thanh URL của trình duyệt.

Khi bạn nhập một tên miền vào trình duyệt web, trước hết, nó sẽ gửi yêu cầu truy cập đến một mạng lưới máy chủ toàn cầu hình thành Hệ thống tên miền (DNS).

Sau đó, các máy chủ toàn cầu này sẽ tìm kiếm máy chủ có tên được liên kết với domain và chuyển tiếp yêu cầu đến các máy chủ tên đó.

Máy chủ tên miền (Name Server) là máy chủ chứa cơ sở dữ liệu được sử dụng cho việc chuyển đổi địa chỉ IP và tên miền được quản lý bởi công ty cung cấp dịch vụ tên miền. Công ty này sẽ chuyển tiếp yêu cầu truy cập của người dùng đến máy tính nơi trang web được lưu trữ. Máy tính này được gọi là Web Server. Web Server có thể là phần cứng hoặc phần mềm, hoặc cả hai.

Khi là phần cứng, Web Server là một máy tính thực lưu trữ các thành phần cấu thành một website (HTML, CSS, file ảnh,…) và có thể kết nối với mạng internet và phân phát thông tin website tới thiết bị của người dùng cuối.

Khi là phần mềm, Web Server gồm một số thành phần điều khiển cách người dùng web truy cập tới file được lưu trữ trên máy chủ HTTP (HTTP server) – phần mềm hiểu được URL và HTTP.

Bất cứ khi nào trình duyệt cần một dữ liệu được lưu trữ trên Web Server, trình duyệt sẽ gửi request (yêu cầu) thông qua HTTP. Khi một yêu cầu tới đúng web server (phần cứng), HTTP server (phần mềm) gửi tài liệu được yêu cầu trở lại, cũng thông qua HTTP.

3. Tên miền khác với Website và Hosting như thế nào?

Domain, hosting và website khác nhau thế nào

Một trang web được tạo thành từ các tệp như HTML, phần mềm xây dựng trang web, hình ảnh,… Nếu website là ngôi nhà, tên miền là địa chỉ thì web hosting là mảnh đất nơi trang web của bạn đặt ở đó. Hosting là không gian trên máy chủ – nơi lưu trữ nội dung trang web.

Để tạo trang web của bạn, bạn cần cả tên miền và web hosting. Tuy nhiên, chúng là hai dịch vụ riêng biệt và bạn có thể mua domain và hosting ở hai công ty khác nhau.

Vậy chúng hoạt động như thế nào nếu bạn mua domain và hosting từ hai công ty riêng biệt? 

Đơn giản, bạn chỉ cần chỉnh sửa cài đặt tên miền và nhập thông tin Name Server do công ty lưu trữ web cung cấp. Thông tin Name Server xác định nơi gửi yêu cầu người dùng cho tên miền của bạn.

Chúng tôi khuyên bạn nên mua domain và hosting từ cùng một công ty. Điều này cho phép bạn dễ dàng quản lý chúng trong cùng một tài khoản.

4. Tên miền có những cấp nào ?

• Cấp 2: tindiachan.com
• Cấp 3: tindiachan.com.vn
• Subdomain: id.tindiachan.com, bạn có thể tạo vô hạn subdomain miễn phí từ tên miền gốc, số lượng sẽ phụ thuộc vào gói host của nhà cung cấp hosting mà thôi.

5. Tên miền gồm mấy thành phần?

Tên miền gồm 2 thành phần:

• Tên: Gồm các chữ cái từ a – z, các số 0 – 9, dấu gạch ngang “-“, tổng số ký từ nhỏ hơn 255. Ngoài ra tên miền các quốc gia có thể sẽ có dấu, như tên miền Tiếng Việt của VN: Tênmiền.vn

• Mở rộng (Đuôi) tên miền bắt đầu bằng dấu chấm “.” và bao gồm những phần mở rộng sẽ đề cập đến ngay sau đây.

6. Các loại tên miền

Có rất nhiều loại tên miền với những phần mở rộng khác nhau. Một trong những loại phổ biến nhất là .com. Có nhiều tuỳ chọn khác như .vn, .org, .net, .info, .io,… Tuy nhiên, chúng tôi luôn khuyên bạn nên sử dụng phần mở rộng tên miền .com.

Các loại tên miền

7. TLD là gì?

TLD (top level domain) là đuôi tên miền (phần mở rộng) nằm sau dấu chấm.

Chẳng hạn như .com, .vn, .gov và .org. Nếu để ý, bạn không thể tìm thấy trang web nào không có TLD. Mỗi tên miền đều được tạo thành từ một tên và một TLD.

Chẳng hạn chúng tôi có website tindiachan.com thì tindiachanlà tên và .com là TLD.

Có hàng trăm TLD, nhưng những cái phổ biến nhất là .com, .vn, .org và .net. Các TLD khác ít được biết đến hơn và chúng tôi không khuyên bạn nên sử dụng chúng. Ví dụ: .edu, .club, .info, .agency,…

TLDs có thể được chia thành hai loại khác:

• Tên miền cấp cao nhất của quốc gia (ccTLDs)
• Tên miền cấp cao chung (gTLDs)

Nếu bạn sử dụng web lâu dài hoặc có ý định kinh doanh trên web hãy chọn ccTLD hoặc gTLD.

7.1 Tên miền cấp cao nhất của quốc gia – ccTLDs (Country Code Top Level Domain)

Tên miền cấp cao nhất của mã quốc gia (ccTLD) là các tên miền cụ thể theo quốc gia kết thúc bằng phần mở rộng mã quốc gia như .uk cho Anh, .in cho Ấn Độ, .de cho Đức và .vn cho Việt Nam. Chúng được sử dụng bởi các trang web muốn nhắm mục tiêu đối tượng ở một quốc gia cụ thể.

Tên miền cấp cao được tài trợ – STLD (Sponsored Top Level Domain)

Tên miền cấp cao được tài trợ hoặc sTLD là một TLD có nhà tài trợ đại diện cho một cộng đồng cụ thể được phục vụ bởi tiện ích mở rộng tên miền.

Ví dụ: .edu cho các tổ chức liên quan đến giáo dục, .gov cho chính phủ,…

7.2 Tên miền cấp cao chung- gTLDs (Generic Top Level Domain)

Tên miền cấp cao chung (gTLDs) là loại tên miền phổ biến nhất. Một trong những lý do chính là vì nó có phần mở rộng .com.

Trong lịch sử, các gTLD phổ biến nhất bao gồm là .com, .edu, .org, .net, .gov, nhưng số gTLDs hiện có đã được mở rộng và kết quả là hiện có hàng trăm gTLDs khác bao gồm .online, .name và .xyz.

7.3 Tên miền cấp cao được tài trợ – STLD (Sponsored Top Level Domain)

Tên miền cấp cao được tài trợ hoặc sTLD là một TLD có nhà tài trợ đại diện cho một cộng đồng cụ thể được phục vụ bởi tiện ích mở rộng tên miền.

Ví dụ: .edu cho các tổ chức liên quan đến giáo dục, .gov cho chính phủ,…

8. Chọn tên miền như thế nào?                                           

​​​​​​​

Chọn tên miền như thế nào?

Tên miền được đặt theo nguyên tắc:

• Tên miền phải được đặt trong phạm vi 63 ký tự bao gồm cả phần mở rộng
• Tên miền chỉ gồm các ký tự trong bảng chữ cái (a-z), các số (0-9) và dấu trừ (-)
• Không sử dụng ký tự đặc biệt khi đặt tên miền
• Không thể bắt đầu hoặc kết thúc tên miền bằng dấu trừ (-)
• Chủ động nộp phí duy trì trước khi tên miền hết thời hạn sử dụng, người dùng phải tự chịu trách nhiệm khi tên miền bị mất do hết hạn sử dụng mà không đóng phí

Hiện tại có hơn 350 triệu tên miền đã đăng ký và hàng ngàn lượt đăng ký thêm mỗi ngày. Điều này có nghĩa là tất cả những tên tốt đã hoặc sẽ được đăng ký sớm khiến người dùng mới khó có thể chọn được tên miền ưng ý cho website của họ.

Dưới đây là một số mẹo nhanh để giúp bạn chọn một tên miền cho trang web của bạn.

• Chọn tên miền có phần mở rộng .com vì đây là loại tên miền phổ biến nhất, dễ nhớ và dễ quảng bá.
• Hãy chắc chắn rằng phần tên ngắn và dễ nhớ
• Tên miền nên dễ phát âm và đánh vần
• Không sử dụng số hoặc dấu gạch nối tránh nhầm lẫn, khó viết sai
• Tên miền nên liên quan đến tên chủ thể và lĩnh vực hoạt động

Nếu bạn đang phân vân về chọn phần mở rộng cho tên miền, bạn có thể chọn phần này dựa trên ý nghĩa cụ thể của nó. Cụ thể như sau:

>> Tìm hiểu thêm về hosting là gì? Chi tiết A - Z về hosting

>> Tìm hiểu thêm về hosting windows tại bài viết sau: hosting windows là gì? 

>> Tìm hiểu thêm về hosting linux tại bài viết sau: hosting linux là gì? 

Nguồn tham khảo: bkns.vn